XXIII

Hodiaŭ mi vizitis la tombon de mia patrino, aŭ pli ĝuste de miaj gepatroj. Ĉiujare mi venas sed nun mi plifruigas mian viziton por akceli la resaniĝadon de mia fromaĝvundo.

La aĉetado de tiuj floroj estis same malfacila kiel provizi min per mia brokanta skribotablo, ĉar la floristo havis tri specojn de krisantemoj: malgrandaj, mezgrandaj kaj tre, tre grandaj, kiel panoj tiel grandaj. Kaj kvankam mi kaŝobservis la malgrandajn, tamen li vendis al mi la grandajn, estante dek du. Li turnigis ĉirkaŭ tion neĝblankan paperon kaj tiam metis min apud la pordon kun tiu giganta kirlego kiu estas videbla de distanco de kilometroj. Kun tiu aĵo tra la urbo, tio ne eblas. Ne, vere, mi ne kapablas tion, eĉ se tombejovizito estas tiel respektinda. Tiu troigita florgarbo pli ridindigas min ol tiu gipsa Sankta Jozefo. Tian pakon da floroj neniu aĉetas, kaj oni povas vidi ke mi trompiĝis. Do en taksion.

La tombejo estas senlima afero, dividita en sennuancajn aleojn kiuj nur pro la tomboj estas distingeblaj unu de la alia kaj tiam nur per ekzercinta okulo. Ĉefaleo, tria branĉaleo al la dekstra, la dua aleeto al la maldekstra.

Ie ĉi tie ĝi estu. Mi iras pli malrapide, en la direkto al nigra fosto kiu staras pli malproksime.

Kien pro la ĉielo iris tiu tombo? Estas je la maldekstra flanko, tion mi certe scias. Familio Jacobs-De Preter. Fraŭlino Johanna Maria Vandevelde. Al nia amata filineto Gis�le.

Mi ekŝvitas pro timego. Kion tiu homo pensu, ĉar mi nun vidas ke tiu fosto estas preĝanta virino. Mi vere ne povas demandi al ŝi ĉu ŝi scias kie miaj gepatroj kuŝas. Kaj kion mi faros se mi subite renkontas ĉi tie unu el miaj fratinoj? Tiu supozeble rimarkos ke mi serĉas nian tombon, ĉar kial alie mi iras ĉi tie kun tiuj floroj? Nu, se tio okazas al mi tiam mi metas ilin sur la unuan ajn tombon kaj forkuras. Aŭ mi diras, `Jen, ankaŭ vi unufoje venis?' Mi kuniras ŝin modeste kaj tiel alvenos per si mem.

Kun zumantaj oreloj mi revenas al la ĉefaleo kaj renombras. La tria al la dekstra, la dua al la maldekstra. Mi estas denove en la sama aleeto.

Tiam plue iri kvazaŭ mi devas esti al la alia fino de la tombejo. La pedunklojn de miaj krizamtemoj mi devas premi al mia brusto, alimaniere la floroj trenas preter la tero.

Mi piedfingre iras malantaŭ tiu virino kaj subite mi vidas mian tombon. Ĝi kvazaŭ saltas renkonte al mi. Jen precize apud tiu preĝanta homo. Kristaan Laarmans kaj Adela van Elst. Dank' al Dio! Miaj fratinoj nun povas veni.

Estas ĉi tie nekredeble trankvila. De tempo al tempo guto falas el senfolia arbo.

Forprenu ĉapelon. Silentu minuton.

Mi povas esti trankvila. Tiuj kiuj kuŝas ĉi tie nenion aŭdis pri mia fromaĝhistorio, alie cetere patrino venus al la Gafpa por konsoli kaj asisti min.

Mi singarde metas mian kolosan garbon sur la marmoran tablon, dum momento rigardas oblikve al la nigra figuro apud mi, faras ion similan al riverenci, resurmetas mian ĉapelon kaj retiriĝas. Pli malproksime kvin tombojn mi rigardas malantaŭen.

Mi haltas, kvazaŭ najlite al la fundo. Kion faras tiu malinda virino ĉe nia tombo? Ĉu ŝi volas ŝteli miajn krizantemojn kaj meti ilin sur sian tombon? Tio estus miriga.

Mi nun vidas ke ŝi forigas la blankan pakmaterialon kaj la brunruĝa flora superabundo aperas. Ŝi disetendas miajn krizantemojn kaj metas ilin fronte sur la ŝtona plato, tiel kiel la nomoj de patro kaj patrino restas videbla. Nun ŝi faras la krucosignon kaj komencas preĝi ĉe mia tombo.

Mi kliniĝas kaj nevidate mi kaŝiras ĝis en la ĉefaleo kaj el la tombejo.

Mian taksion mi igas halti sur la angulo de la strato, alimaniere mia edzino demandus eksplikon. Mi ja ne plu estas negocisto. Kaj tiu tombejovizito eblis facile per la tramo.