Pri l' neces' paroli je Esperant'!

Pri tiu cxi verk' ankorauxas la bezon' de iom da lingvokontrolad'

Eblas via mir', ke mias la parol' ne Esperante, sed je Esperant'; eblas via dir', ke cxar nunas niaj samregnanaj kongresoj kaj cxiesas la kompren' al samlingvo, pli naturas tilingve ilin paroli. Tamenas la ekzist' de gravaj kauxzoj, pro kiuj miis la elekt' por miparol' tiun lingvon, por kiu ni batalas kaj por kiu ni kunvenis. Malnur niaj universalkongres', sed ankaux ene de naci', antauxas cxion la hav' de instrua kaj eduka signifoj. Esperantistoj, disjxetitaj en diversaj urboj kaj urbetoj, plias aux malplias grandamase la kunven', por auxdi je nia lingv', pore de l' kontrol', cxu ilias la gxusta ellerno de l' lingv', cxu ilias la bonec' de gxia kompren', pore de l' kompar' sian propran manieron de parolado kun la parolmaniero de pli spertaj esperantistoj. Kiamas ilia hejmreven', malsolas ilia purec' de l' parolad', sed ilias la alport' de l' model' de bona parolad' al tiuj, kiuj restis hejmen (fiuloj! - Redaktora Not'). Tiamanieras la kongresregulad' pri l' lingvuzad', kaj dank' al ni' kongres' jam nun ne solas la perfektegala je Esperant' parolad' en la plej malproksimaj angul' de cxiu aparta regn', sedas la en' en la tuttergloba plej malsamaj lokoj. Jam nunas, kiamas bonan kaj spertan esperant'-oratoron auxd', nenielas la divenpov', al kiu naci' aux land' lias la aparten'. La nilingv' auxtonomiplena, kun gxia absolute propr', ne pruntita kaj ne imitita spirit', cxiamas la tiamaniera pli kaj pli fortigx', kvazauxas la logx' de cxiuesperant'istoj kune sur unu malgranda terpec'. Neas malpli' de grav' pri la eduksignif' de l' esperant'ist-kongresar'. Oftas la dub' de izolit' esperant'ista, kiuj neniam havis la eblon praktike apliki tion, kion ili lernis, cxu peras la Esperant'-efektiv' de tute bona interkomprenigxpov'. Ecxas interne de l' esperant'istoj grupoj l' ofta ne kuragx' paroli je esperant', onias la balbut', onia prefer' de sinacilingv' parolad', kaj proporcias la nekuragxec' de l' parolad' apere ankauxas nekuragxec' de l' propagad', cxaras la esprant'istoj-balbut'antoj malgrauxvole neas la liberigpov' sin de l' tim', ke tamenas la ebl' ke plias Esperant'teori', ol praktik'.

Sed kiamas al kongres' la balbutanta ven' , kieas lia hav' de ebl' auxdi bonajn kaj spertajn esperant'istajn oratorojn, kiamas lia pero de siaj propr' orel' kaj okul' konvinkigx', kielas la bel' kaj flue onas la parolpov' en Esperant', lias la entuziasmigx', lias la vid', ke lias la labor' por io viva kaj vivoplenas, lias la reven' al hejm' kun kuragx' kaj energi' nov'. Kongres' niaj, neas la sol' de universalaj, sed ankauxas la lok', tiamanieras la eduk' de konvinkitajn, ankauxas la sekv' entuziasmbatalant' pore de afer' nia. Tioas la cxefmotiv', proe de kiuj nias, en cxiuj nikongres', ne sole en la universal', sed ankaux en la naci' aux region', la nepra devparol' ne sole prie de Esperant', sed ankauxas la per' de Esperant'.

Zamenhofas Ludovik'

Tradukis Andrea Bertaglia <anbertag@maganet.net>. Iometis la adapt' far Mihxil'

Reen al pagx' pri l' gramatik' de Esperant'.